Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (ETUC), η μεγαλύτερη συνδικαλιστική οργάνωση της Ευρώπης που εκπροσωπεί 45 εκατομμύρια εργαζομένους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αρνήθηκε να επικροτήσει την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, το σχέδιο στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την τόνωση της οικονομίας της ΕΕ. Για την ETUC, η παρούσα μορφή της Πυξίδας είναι απαράδεκτη. Μιλήσαμε με την Esther Lynch, Γενική Γραμματέα της ETUC, σχετικά με τις κυριότερες ενστάσεις των εργαζομένων όσον αφορά στην Πυξίδα και την τύχη του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων εν μέσω νέων αιτημάτων για δραστική απορρύθμιση και μεγαλύτερη εστίαση στην ανταγωνιστικότητα.
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις της ΕΕ έχουν ήδη εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για το τελευταίο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αποσκοπεί στην αναζωογόνηση της οικονομίας της ΕΕ. Κατά την άποψή σας, πού έγκειται το βασικό μειονέκτημα της Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας της Επιτροπής; Ποιες προτάσεις του σχεδίου θεωρείτε ότι είναι ιδιαίτερα προβληματικές;
Το μείζον πρόβλημα της Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι δίνει προτεραιότητα στην απορρύθμιση έναντι των επενδύσεων που απαιτούνται για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, τη διαμόρφωση μιας ισχυρής ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής και τη διασφάλιση δημόσιων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Ομοίως, παρότι στην Πυξίδα αναγνωρίζεται η σημασία των ποιοτικών θέσεων εργασίας για μια ανταγωνιστική οικονομία, αντί να προτείνεται η αναγκαία νομοθεσία για την ενίσχυση των δικαιωμάτων, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, αυτή η προτεραιότητα υπονομεύεται με την προώθηση της απορρύθμισης, η οποία μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και εργασιακή ανασφάλεια.
Μία από τις πλέον ανησυχητικές προτάσεις είναι η θέσπιση του 28ου εταιρικού καθεστώτος, το οποίο θα επιτρέπει στις εταιρείες να λειτουργούν εκτός του πλαισίου του εθνικού εργατικού δικαίου. Αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά την νομοθεσία που διέπει την απασχόληση σε ολόκληρη την Ευρώπη επιφέροντας ανταγωνισμό προς τα κάτω όσον αφορά τα δικαιώματα και την προστασία των εργαζομένων.
Στο ίδιο πνεύμα, η απαγόρευση του κανονιστικού υπερθεματισμού ―η ικανότητα των κυβερνήσεων να νομοθετούν πέραν των ελάχιστων προτύπων που ορίζονται στις οδηγίες της ΕΕ― είναι βαθιά προβληματική. Η ιδέα που κρύβεται πίσω από τις οδηγίες της ΕΕ ―οι οποίες διαφέρουν από τους κανονισμούς της ΕΕ― είναι ο καθορισμός ελάχιστων προτύπων για όλες τις χώρες. Η υπέρβαση των εν λόγω προτύπων πέραν του εφικτού όχι μόνο θα υπονόμευε αυτήν την ιδέα, αλλά και θα ήταν εξόχως επιζήμια για τους εργαζομένους και θα επέφερε την εξάλειψη της μετά κόπων επιτευχθείσας προόδου στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης, της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία ή των δίκαιων μισθών, τους οποίους να αναφέρουμε απλώς ενδεικτικά.
Επιπλέον, το αίτημα που διατυπώνεται στην Πυξίδα για τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων με βάση την παράταση του εργασιακού βίου είναι προβληματικό διότι επιβαρύνει αδικαιολόγητα τους εργαζομένους χωρίς να αντιμετωπίζει την υπάρχουσα ανάγκη για βιώσιμα και δίκαια συνταξιοδοτικά συστήματα.
Επιπλέον, η Πυξίδα μεροληπτεί υπέρμετρα προς όφελος των επιχειρήσεων, με την παροχή πολυάριθμων υποσχέσεων σε επιχειρηματικούς ομίλους, αλλά χωρίς την ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων όσον αφορά τη θέσπιση επωφελούς για τους εργαζομένους νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης μέτρων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι δημόσιες επενδύσεις χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και όχι απλώς και μόνο για την αύξηση των εταιρικών κερδών.
Συνοπτικά, η Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας δεν εξισορροπεί τις ανάγκες των επιχειρήσεων με τα δικαιώματα και την ευημερία των εργαζομένων, καθιστώντας έτσι απαράδεκτη την παρούσα μορφή της πρότασης.
Εκτιμάτε ότι η υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων (ΕΠΚΔ) θα μπορούσε να τεθεί σήμερα υπό απειλή;
Στα χαρτιά, η Επιτροπή δεσμεύτηκε εκ νέου έναντι του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων στο πρόσφατα δημοσιευθέν πρόγραμμα εργασίας της για το 2025. Στην πράξη, όμως, το ίδιο πρόγραμμα εργασίας είναι το πρώτο που δεν περιλαμβάνει την ανάληψη καμίας νομοθετικής πρωτοβουλίας από το 2019 και μετά.
Αντ’ αυτού, η Επιτροπή πρότεινε οκτώ νομοθετικές πράξεις «απλούστευσης» για το επόμενο έτος. Κανείς δεν θέλει να επιβαρύνεται με υπέρμετρο διοικητικό φόρτο και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις προτείνουν ουσιαστικές λύσεις προς τον σκοπό αυτό, λόγου χάρη όσον αφορά τους κανόνες σύναψης δημοσίων συμβάσεων.
Ωστόσο, είναι προφανές ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη δεν θα επιλυθούν χάρη στην απλούστευση.
Η μεγαλύτερη απειλή για την υλοποίηση του πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων έγκειται στο κύμα μαζικών απολύσεων που ανακοινώνονται σε ολόκληρη την Ευρώπη και αναμένεται να θέσουν σε κίνδυνο τους μισθούς και την εργασιακή ασφάλεια, αλλά και τις συντάξεις, την κοινωνική προστασία και πολλές άλλες αρχές που περιλαμβάνονται στον πυλώνα.
Είναι αναγκαίο, αφενός, να εξασφαλιστούν επενδύσεις για τη διαφύλαξη και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένου ενός δεύτερου μέσου προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (SURE 2.0) και ενός ισχυρού επενδυτικού μηχανισμού της ΕΕ και, αφετέρου, να θεσπιστούν οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που είναι αναγκαίες για τη διασφάλιση ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Εάν δεν επέλθει μείωση του κανονιστικού φόρτου, ποια θα ήταν η ενδεδειγμένη πορεία για να βελτιώσει η ΕΕ την επιρροή που ασκεί στο σημερινό παγκόσμιο οικονομικό πλαίσιο;
Οι συνθήκες που οδήγησαν σε αυτές τις απολύσεις ήταν απόρροια της έλλειψης επενδύσεων και αυτό ισχύει τόσο για τις ιδιωτικές όσο και για τις δημόσιες επενδύσεις.
Οι εταιρείες ανακατευθύνουν τις επενδύσεις τους και τις αποστρέφουν από τις αμοιβές των εργαζομένων και από την τόσο αναγκαία έρευνα και ανάπτυξη, για να τις κατευθύνουν προς την καταβολή μερισμάτων και την επαναγορά μετοχών που οδηγούν σε αδιέξοδο και υποσκάπτουν την πρόοδο των οικολογικών και τεχνολογικών εξελίξεων εδώ στην Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, οι ΗΠΑ και η Κίνα προώθησαν εκτεταμένα κύματα δημοσίων επενδύσεων, ενώ η ΕΕ ήταν εν τω μεταξύ απασχολημένη με τη θέσπιση νέων κανόνων που ανάγκασαν τα κράτη μέλη της να προβούν σε περικοπές λιτότητας.
Η ΕΕ πρέπει να αλλάξει επειγόντως πορεία. Οι μαζικές δημόσιες επενδύσεις ―με κοινωνικές απαιτήσεις για τη διασφάλιση της συμβολής τους στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας― αποτελούν προαπαιτούμενο για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Η Esther Lynch είναι η γενική γραμματέας της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (ETUC) Διαθέτει εκτεταμένη συνδικαλιστική εμπειρία σε ιρλανδικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και διετέλεσε αναπληρώτρια γενική γραμματέας και συνομοσπονδιακή γραμματέας της ETUC. Στο πλαίσιο των καθηκόντων της, ηγήθηκε διαφόρων προσπαθειών για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των συνδικαλιστικών οργανώσεων, επηρεάζοντας καίριες οδηγίες για επαρκείς κατώτατους μισθούς, διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας και καταγγελία δυσλειτουργιών. Πρωτοστάτησε επίσης σε εκστρατείες υπέρ του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και της εξασφάλισης δίκαιων μισθών. Το έργο της συνέβαλε στη θέσπιση 15 νομικά δεσμευτικών ορίων έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες και στη σύναψη συμφωνιών των κοινωνικών εταίρων σχετικά με την ψηφιοποίηση και τις τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες. Ανέκαθεν φεμινίστρια, η Esther Lynch προκρίνει τον τερματισμό της υποτίμησης της εργασίας που επιτελείται κατ’ εξοχήν από γυναίκες.
Η ETUC εκπροσωπεί 45 εκατομμύρια μέλη προερχόμενα από 94 συνδικαλιστικές οργανώσεις 42 ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και από 10 ευρωπαϊκές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες.
Λιγοτερα
