της Rieke Smit, συντάκτριας της Social News Daily και της #UseTheNews
Η ειδική προσκεκλημένη μας είναι η νεαρή δημοσιογράφος Rieke Smit της #UseTheNews, μιας πρωτοβουλίας του γερμανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου DPA η οποία επικεντρώνεται στην κατανάλωση ειδήσεων από τη γενιά Ζ και αποσκοπεί στη βελτίωση του γραμματισμού της στα μέσα μαζικής επικοινωνίας (ΜΜΕ). Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα αριθμητικά στοιχεία, λιγότερο από το ένα τρίτο των ατόμων ηλικίας 18 έως 24 ετών ενδιαφέρονται για την ειδησεογραφία και ότι το 23 % εξ αυτών ενημερώνονται αποκλειστικά από το TikTok, η Smit εξετάζει τρόπους προσέγγισης της γενιάς Ζ, όχι μόνο στο TikTok αλλά και σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, και προσέλκυσης του ενδιαφέροντος των ατόμων αυτής της γενιάς σε σημαντικές ειδήσεις που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή τους.
Χάνουμε μια γενιά ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται. Δεν προσεγγίζουμε πλέον τη γενιά Z μέσω των ειδήσεων. Λιγότερο από το ένα τρίτο των ατόμων ηλικίας 18 έως 24 ετών ενδιαφέρονται για την ειδησεογραφία και το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο στα άτομα κάτω των 18 ετών.
Γενικά, το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούργιο. Πλέον όλοι έχουν ακούσει να γίνεται λόγος για την κόπωση από τις ειδήσεις και την τάση αποφυγής τους. Στο φαινόμενο αυτό προστίθεται η αυξανόμενη σημασία των επηρεαστών γνώμης και των πλατφορμών που προσφέρουν σύντομα βίντεο, ιδίως στους νέους, όπως επιβεβαιώνεται στην τελευταία Έκθεση για τις ψηφιακές ειδήσεις του Ινστιτούτου Δημοσιογραφικών Σπουδών του Reuters.
Οι νέοι καταναλώνουν όλο και λιγότερες ειδήσεις επειδή, αφενός, δυσκολεύονται να βρουν αξιόπιστες ειδήσεις σε πλατφόρμες όπως το TikTok και, αφετέρου, αγνοούν τη σχέση που έχουν οι ειδήσεις με τη ζωή τους. Πρόκειται για σημείο που επισημάνθηκε από ένα 16χρονο κορίτσι σε μία από τις μελέτες μας στην #UseTheNews και σχετικοποιεί κάπως αυτήν την ανησυχητική τάση. Το μέγα ερώτημα είναι το εξής: Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τη γενιά του TikTok;
Πρώτον, πρέπει να έχουμε παρουσία στις πλατφόρμες όπου βρίσκονται ούτως ή άλλως τα άτομα αυτής της γενιάς, με ειδήσεις, αναλύσεις και γενικά ενημερωτικά στοιχεία. Κατόπιν, πρέπει να καταστήσουμε σαφές στους νέους γιατί η ενημέρωση έχει τόση σημασία για τη ζωή τους. Συγχρόνως κατ’ αυτόν τον τρόπο ενισχύουμε ―φαινομενικά κατά σύμπτωση― τον γραμματισμό τους στα ΜΜΕ.
Αυτός είναι επίσης ο στόχος της πρωτοβουλίας #UseTheNews και της συντακτικής ομάδας της Social News Daily (Καθημερινή κοινωνική ενημέρωση), οι οποίες ανέδειξαν το τρέχον έτος σε «Έτος ειδήσεων» για την ενίσχυση της κοινωνίας και της δημοκρατίας με τη βελτίωση του ειδησεογραφικού γραμματισμού, ιδίως των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων.
Για το σκοπό αυτό, η Social News Daily τροφοδοτεί με ειδήσεις το TikTok, το Instagram και το YouTube. Ειδήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Πώς γίνεται αυτό; Με τη χρήση των μεθόδων που άλλοι δημιουργοί είχαν αντιληφθεί πολύ πριν από εμάς: μπορείτε να μακιγιαριστείτε, να μαγειρέψετε ή να κάνετε έναν περίπατο συνεχίζοντας να αναφέρεστε σε σοβαρά θέματα. Αυτό ακριβώς κάνουμε στη Social News Daily, αλλά αναφέροντας ειδήσεις.
Πειραματιζόμαστε με την προσαρμογή στις συνήθειες τηλεθέασης των καταναλωτών, παράλληλα με την κάλυψη πολύ σοβαρών θεμάτων σε βίντεο διάρκειας 40 δευτερολέπτων και την εξήγηση της τωρινής τους σημασίας για τα 16χρονα παιδιά.
Επιπλέον, χρησιμοποιούμε «δολώματα για κλικ» (clickbait), αλλά χωρίς να παρεκκλίνουμε από τα δημοσιογραφικά πρότυπα. Για ποιο λόγο; Επειδή στο TikTok έχουμε στη διάθεσή μας μόνο δύο δευτερόλεπτα για να τραβήξουμε την προσοχή. Εάν το βίντεό μας δεν είναι αρκετά συναρπαστικό σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα, κανείς δεν πρόκειται να το παρακολουθήσει. Επομένως, στην αρχή χρησιμοποιούμε μια προκλητική ερώτηση ή ένα ασυνήθιστο γεγονός για να τραβήξουμε την προσοχή των θεατών με δόλωμα για κλικ και μετά δίνουμε τις σχετικές απαντήσεις στο τέλος του βίντεο. Οι θεατές παρακολουθούν και, παρεμπιπτόντως, καταναλώνουν δημοσιογραφικό περιεχόμενο. Κι αυτό είναι όλο;
Είναι αρκετή η ύπαρξη ενός ΜΜΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Η συνοπτική απάντηση είναι αρνητική. Χρειάζονται περισσότερα σημεία επαφής μεταξύ των νέων και των δημοσιογράφων. Χρειάζεται να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ και να καταστεί η δημοσιογραφία διαφανής. Για παράδειγμα, μέσω της ενθάρρυνσης των εκπαιδευτικών να προάγουν τις δεξιότητες στη χρήση των ΜΜΕ στα σχολεία ή της σύσφιξης των σχέσεων μεταξύ των αιθουσών διδασκαλίας και των αιθουσών σύνταξης, όπως κάνουμε εμείς στη #UseTheNews με τα «Model projects» (πρότυπα έργα) και τα «Newscamps» (στρατόπεδα ενημέρωσης) μας.
Μόνο με την παρουσία μας εκεί όπου βρίσκονται οι νέοι ―στα σχολεία, στα φεστιβάλ ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης― και με τις συνομιλίες μας μαζί τους σχετικά με τις ψευδείς ειδήσεις, τα ΜΜΕ και τη σημασία τους, θα έχουμε την ευκαιρία να προσεγγίσουμε και πάλι τη γενιά Ζ με ειδήσεις.
TikTok: https://www.tiktok.com/@social.news.daily
UsetheNews Kanal: https://www.instagram.com/usethenews2024/?hl=de
Ως συντάκτρια υπηρεσίας, η Rieke Smit παρακολουθεί το καθημερινό συντακτικό έργο στη Social News Daily. Από το 2021 έχει αναλάβει διάφορα καθήκοντα στη #UseTheNews και είναι πλέον υπεύθυνη για τον σχεδιασμό, τον συντονισμό και την έγκριση του παραγόμενου περιεχομένου της Social News Daily. Μετά την ολοκλήρωση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών της με ειδίκευση στη δημοσιογραφία και την ανθρωπιστική βοήθεια, πραγματοποίησε πρακτική άσκηση στη FUNKE Zentralredaktion.
Η #UseTheNews, μια πρωτοβουλία του γερμανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου DPA, ασχολείται εις βάθος με τις γνώσεις των νέων στα ΜΜΕ. Με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Leibniz για την έρευνα στα ΜΜΕ, αναπτύσσονται πρωτοποριακοί μορφότυποι ειδήσεων σε ειδικό εργαστήριο ειδησεογραφικού γραμματισμού και στο γραφείο κοινωνικής ειδησεογραφίας. Ταυτόχρονα, η #UseTheNews παρέχει εργαστήρια και υλικό στους εκπαιδευτικούς. Το εγχείρημα υποστηρίζεται από πολλούς εταίρους προερχόμενους από τα ΜΜΕ, την εκπαίδευση και την έρευνα και το διοικητικό του συμβούλιο απαρτίζεται από γνωστές προσωπικότητες των ΜΜΕ και του πολιτικού βίου.
Λιγοτερα