European Economic
and Social Committee
Elena-Alexandra CALISTRU, członkini Grupy „Różnorodność Europy”
Niewiele jest na świecie miejsc, gdzie żywe są tradycyjne europejskie wartości wolnych, niezależnych środków przekazu. A pojawienie się platform cyfrowych, nieliberalne tendencje do zamykania dostępu do informacji, rosnące zagrożenie dla dziennikarzy śledczych i kryzys wywołany pandemią COVID-19 wywierają równocześnie naciski na ekosystem, który pozwala na istnienie tych wyjątkowych wolnych mediów i pełnienie przez nie demokratycznej roli.
EKES przyjął niedawno opinię w sprawie komunikatu Komisji Europejskiej „Europejskie media w cyfrowej dekadzie: Plan działania na rzecz wsparcia odbudowy i transformacji”. Ze szczególnym zadowoleniem przyjęliśmy stwierdzenie, że bez zdecydowanej reakcji politycznej i wsparcia finansowego wspomniane tendencje, w połączeniu ze skutkami kryzysu związanego z COVID-19, mogłyby osłabić odporność europejskiego sektora medialnego i jego demokratyczną rolę.
Instrumenty zaproponowane w komunikacie obejmują szereg środków dotyczących odbudowy i transformacji sektora mediów oraz zwiększenia jego odporności. W związku z tym należy podjąć kroki, by sprostać wyzwaniom strukturalnym, przed którymi stoi ta branża, i stworzyć sprzyjające otoczenie, w którym media i społeczeństwo obywatelskie mogą uczestniczyć w otwartej debacie wolnej od szkodliwej ingerencji i dezinformacji.
Jednak jeżeli chcemy, by UE nadal była możliwie najlepszym miejscem dla wolności mediów, musimy wziąć pod uwagę pewne istotne aspekty.
Po pierwsze, stosowane środki powinny uwzględniać realia społeczne powodujące rozbieżności w środowisku mediów i branży audiowizualnej między poszczególnymi państwami członkowskimi oraz różnice między skalą i potrzebami mediów lokalnych i krajowych. Wsparcie finansowe musi być zatem przejrzyste, dostępne i inkluzywne, zwłaszcza w przypadku mediów lokalnych i nowych przedsiębiorstw medialnych. Po drugie, społeczeństwo obywatelskie musi stać się tu partnerem, by wspierać osoby, umacniać wolność mediów i przeciwdziałać dezinformacji dzięki szerzeniu umiejętności korzystania z mediów.
Jeśli europejski plan działania w zakresie mediów ma się powieść, wszystkie zainteresowane strony muszą podjąć wysiłek, by uznać znaczenie mediów dla naszych demokratycznych wartości.