Op zaterdag 26 februari 2022 vertrok ik om 5 uur ‘s ochtends heel spontaan naar de grens met een collega. De Russische invasie van Oekraïne was toen twee dagen aan de gang.

Dit soort reisjes is dagelijkse kost voor elke ervaren fotograaf, maar het geeft altijd spanning. In het schemerdonker rijden we naar Przemyśl. Onderweg raakt de benzine op, een hoop verwarde mensen, lichte paniek.

We halen het. Eerst de grensovergang in Medyka. Ellenlange files, veel geparkeerde auto’s. Massa’s mensen die wachten op familieleden en vrienden.

Daar is de eerste groep. Ik heb veel gezien in mijn leven, maar de aanblik hiervan grijpt me naar de keel. Jonge moeders te voet. Ze duwen een kinderwagen, slepen een koffer mee of hebben een kind aan hun hand. Ze worden geholpen door Poolse grenswachten, die zichtbaar aangedaan zijn.

Het ziet er allemaal wat anders uit dan aan die andere grens, een tijdje terug. Hier krijgen nieuwkomers een warm welkom, met tranen in hun ogen. Vrienden of familie nemen deze jonge vrouwen mee in hun eigen auto. Ze zijn veilig nu. Een eindje verderop, in feite pal ernaast, staat een groep Oekraïners die willen terugkeren naar hun land. Hoofdzakelijk mannen, die tegen de vijand gaan vechten.

Dan ga ik naar de grensovergang in Korczowa. ‘s Avonds het treinstation in Przemyśl en de opvanglocatie bij de hypermarkt.

En zo gaat het drie dagen door.

Het is telkens weer anders. Steeds meer vluchtelingen en steeds meer mensen die willen helpen. En helpen doen ze. De situatie lijkt onder controle. De winkels zijn open, er is elektriciteit en vooralsnog kun je overal bellen. De stapels kleren en voedsel worden steeds groter. Alles is bruikbaar. Alleen het nieuws van het front wordt steeds akeliger.

Op de terugweg passeert ons een lange colonne militaire voertuigen. Dit is een ernstige zaak. Er woedt immers een heuse oorlog net over de grens.

Er komen steeds meer vluchtelingen uit Oekraïne. Het zijn er al lang meer dan een miljoen.

De meesten van hen gaan naar grote steden. Daar wonen ze in treinstations, stadions en zorgcentra.