Η ΕΟΚΕ ζητεί πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση των ικανοτήτων της ΕΕ στον τομέα των προηγμένων υλικών

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) ενέκρινε γνωμοδότηση σχετικά με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα προηγμένα υλικά, στην οποία ζητεί τη θέσπιση ολοκληρωμένης στρατηγικής για την ενίσχυση των ικανοτήτων της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα κρίσιμης σημασίας. Η ΕΟΚΕ επικρίνει την έλλειψη χρηματοδότησης, ποσοτικοποιημένων στόχων και δεικτών βιωσιμότητας.

«Τα προηγμένα υλικά είναι σημαντικά για τη βιομηχανία και την οικονομική ανάπτυξη, καθώς και για τη βιωσιμότητα στην ΕΕ. Ζητούμε τη θέσπιση δεικτών βιωσιμότητας σε όλες τις διαδικασίες παραγωγής προηγμένων υλικών. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε τις κατάλληλες δεξιότητες και ειδικευμένο εργατικό δυναμικό για την ανάπτυξη αυτών των υλικών», δήλωσε ο Αναστάσης Γιαπάνης, εισηγητής της γνωμοδότησης.

Η ΕΟΚΕ προειδοποιεί ότι το τρέχον σχέδιο της Επιτροπής στερείται των αναγκαίων φιλοδοξιών και συγκεκριμένων στόχων για τη διασφάλιση της βιομηχανικής υπεροχής της ΕΕ. Απαιτείται συνολική αναδιάρθρωση για την προώθηση ενός ακμάζοντος οικοσυστήματος καινοτομίας στον τομέα των προηγμένων υλικών. Η ΕΟΚΕ προειδοποιεί ότι η μη ανάληψη αποφασιστικής δράσης θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την οικονομική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και για την ικανότητά της να επιτύχει τους στόχους της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Ο συνεισηγητής Gerardo Luis Arroyo Herranz συμπλήρωσε λέγοντας, «η ανακοίνωση της Επιτροπής δεν μπορεί να θεωρηθεί ως στρατηγική καθαυτή, καθώς δεν περιλαμβάνει ποσοτικοποιημένους στόχους, προθεσμίες και συγκεκριμένους βασικούς δείκτες επιδόσεων». Στη γνωμοδότηση επισημαίνεται η επείγουσα ανάγκη για μία τολμηρή και στρατηγική προσέγγιση προκειμένου η ΕΕ να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα των προηγμένων υλικών. Η ΕΟΚΕ προτείνει επίσης τη συμπερίληψη της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ως πρόσθετου στρατηγικού τομέα, καθώς αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς βιομηχανικούς κλάδους και χαρακτηρίζεται από υψηλή ένταση εκπομπών. Επιπλέον, τα προηγμένα υλικά που χρησιμοποιούνται στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη συχνά χρησιμοποιούνται και σε τομείς όπως των ηλεκτρονικών ειδών και της ενέργειας.

Έρευνα, ανάπτυξη και δεξιότητες

Η επείγουσα ανάγκη για μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία και για μείωση της εξάρτησης από τις πρώτες ύλες αποτελεί έναν από τους κεντρικούς πυλώνες των συστάσεων της ΕΟΚΕ. Για την επίτευξη αυτού, η ΕΟΚΕ ζητεί ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των φορέων χάραξης πολιτικής, σε συνδυασμό με σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη και σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα.

Η ΕΟΚΕ τονίζει επίσης την ανάγκη ανάπτυξης δεξιοτήτων και αποτελεσματικού επαγγελματικού προσανατολισμού για την προσέλκυση ταλέντων σε σταδιοδρομίες στους τομείς STEM. Ο κ. Arroyo Herranz δήλωσε: «Χωρίς άτομα με επαρκείς δεξιότητες, οποιαδήποτε δράση που υλοποιείται μπορεί να αποτύχει. Για τον λόγο αυτό, η ΕΕ πρέπει να υλοποιήσει προγράμματα αναβάθμισης των δεξιοτήτων και επανειδίκευσης του σημερινού εργατικού δυναμικού, παράλληλα με προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και πρωτοβουλίες κατάρτισης.»

Χρηματοδότηση και στρατηγική αυτονομία

Η ΕΟΚΕ κρίνει την προτεινόμενη χρηματοδότηση ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ στον τομέα των προηγμένων υλικών στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» ανεπαρκή και έχει ζητήσει ουσιαστικότερη χρηματοδότηση και στοχευμένη στήριξη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, η ΕΟΚΕ τονίζει την ανάγκη παροχής φορολογικών κινήτρων για την τόνωση των επενδύσεων και της καινοτομίας, σε συνδυασμό με απλουστευμένες γραφειοκρατικές διαδικασίες, με σκοπό την προαγωγή της καινοτομίας και της συνεργασίας.

Η διασφάλιση σταθερού εφοδιασμού με κρίσιμες πρώτες ύλες αποτελεί άλλη μια σημαντική πηγή ανησυχίας. Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης της εγχώριας ικανότητας της ΕΕ μέσω μέτρων βιομηχανικής πολιτικής και της διαφοροποίησης των πηγών των κρίσιμων πρώτων υλών. Ενώ αναγνωρίζει τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας, η ΕΟΚΕ επιμένει ότι η ΕΕ πρέπει να υιοθετήσει μια πιο προορατική στάση και να εμβαθύνει τις εταιρικές σχέσεις με βασικούς παράγοντες, όπως η Νότια Κορέα και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Συνιστά επίσης τη σύναψη μακροπρόθεσμων συμβάσεων με μικρότερες χώρες για τον μετριασμό πιθανών διαταραχών του εφοδιασμού.