Ο 11χρονος Jan Štuka από το Ζάγκρεμπ της Κροατίας έχει δισχιδή ράχη και μπορεί να περπατήσει μόνο με τη βοήθεια βραχιόνων και περιπατητήρα, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να είναι ολοκληρωμένος αθλητής. Νικητής του βραβείου για τους καλύτερους νέους παρακαλαθοσφαιριστές της Κροατίας το 2023, ο Jan αγωνίστηκε επίσης στην κολύμβηση και τώρα ασχολείται με τη χιονοδρομία αντοχής (nordic skiing). Στον ελεύθερο χρόνο του, παίζει ποδόσφαιρο με τους φίλους του, σκοράροντας με το χέρι. Ο Jan και η μητέρα του Jasmina Bogdanović μας μίλησαν σχετικά με τις αθλητικές ευκαιρίες για παιδιά με αναπηρία και εξήγησαν γιατί είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται ει δυνατόν λιγότερο ως άτομα με ειδικές ανάγκες.
JAN:
Πότε ξεκίνησες την ενασχόλησή σου με τον αθλητισμό και με ποια αθλήματα έχεις καταπιαστεί μέχρι σήμερα;
Ξεκίνησα κολύμβηση στη σχολή κολύμβησης όταν ήμουν δύο. Στην ηλικία των τεσσάρων ετών, εντάχθηκα στον σύλλογο παρακολύμβησης Natator, όπου έμαθα όλες τις τεχνικές κολύμβησης και συμμετείχα σε ορισμένους διαγωνισμούς. Εγκατέλειψα όταν ήμουν 11, γιατί βαρέθηκα λίγο.
Στα οκτώ, ξεκίνησα τη χιονοδρομία αντοχής, και άρχισα το μπάσκετ σε αναπηρικό αμαξίδιο. Εξακολουθώ να ασκώ και τα δύο, και πλέον είναι τα αγαπημένα μου αθλήματα.
Δοκίμασα επίσης αναρρίχηση βράχου καμιά-δυο φορές και ήταν υπέροχα, αλλά δεν έχω χρόνο να ασχοληθώ και με αυτό το άθλημα. Επίσης, για ένα καλοκαίρι ολοκλήρωσα έναν κύκλο κατάρτισης Krav Maga. Ήταν ωραία και θα ήθελα να το ξανακάνω πού και πού στο μέλλον.
Τι βραβεία έχεις κερδίσει και ποιο είναι το σημαντικότερο για σένα;
Έχω κερδίσει αρκετά βραβεία με την ομάδα μπάσκετ, και το αγαπημένο μου είναι το βραβείο του καλύτερου νεαρού παραθλητή του 2023 στην κατηγορία μου, το οποίο απονέμεται από την ένωση παραθλητισμού του Ζάγκρεμπ.
Πώς είναι μια μέρα με προπόνηση για εσένα; Πόσο προπονείσαι συνήθως κάθε εβδομάδα;
Πηγαίνω στο σχολείο το πρωί. Μετά το σχολείο, κάνω τις ασκήσεις μου και βγαίνω με τους φίλους μου, και το βράδυ πάω στην προπόνηση. Μέχρι σήμερα, είχα μία φορά την εβδομάδα προπόνηση χιονοδρομίας στεγνού εδάφους, μία φορά μπάσκετ και μια-δυο φορές την εβδομάδα κολύμβηση. Από αυτό το σχολικό έτος, θα σταματήσω την κολύμβηση και θα προπονούμαι στο σκι 2-3 φορές την εβδομάδα.
Τον χειμώνα, πηγαίνω επίσης σε χιονοδρομικές κατασκηνώσεις στην Planica της Σλοβενίας και σε ορισμένα από τα αυστριακά χιονοδρομικά κέντρα. Μου αρέσουν αυτές οι κατασκηνώσεις γιατί πηγαίνουν και οι φίλοι μου, και έτσι, εκτός της προπόνησης, έχουμε και εξαιρετική ευκαιρία να κάνουμε φίλους.
Με το μπάσκετ, καμιά φορά πηγαίνουμε για αγώνα σε άλλες πόλεις γύρω από την Κροατία. Το περασμένο φθινόπωρο πήγαμε και στη Ρώμη και παίξαμε εναντίον της ομάδας μπάσκετ της Λάτσιο.
Υπάρχει κάποιος αθλητής ή αθλήτρια που θαυμάζεις; Θα ήθελες να συμμετάσχεις σε κάποια σημαντική διεθνή αθλητική διοργάνωση μια μέρα;
Ο αγαπημένος μου αθλητής ήταν ο Luka Modrić, αλλά αυτή τη στιγμή δεν έχω κάποιο ίνδαλμα, δεν παρακολουθώ κάποιον συγκεκριμένο.
Θα ήθελα να συμμετάσχω σε διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις... ελπίζω τόσο στο μπάσκετ όσο και στο σκι.
JASMINA:
Πόση προσοχή δίνεται στον αθλητισμό για τα παιδιά με αναπηρία στην Κροατία;
Ως γονέας, νομίζω ότι δίνεται πράγματι μεγάλη προσοχή. Δυστυχώς, οι γονείς δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με τις δυνατότητες, τη στιγμή που οι σύλλογοι αναζητούν απεγνωσμένα νέα μέλη, και είναι λυπηρό ότι έτσι είναι τα πράγματα. Φυσικά, η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη στις μεγαλύτερες πόλεις.
Το παιδί με αναπηρία έχει αρκετές ευκαιρίες και κίνητρα για να παίξει αθλητισμό ή απαιτείται μεγάλη συμμετοχή των γονέων;
Τα παιδιά έχουν ευκαιρίες και κίνητρα... εάν το επιθυμούν και οι γονείς τους. Όπως είπα, οι γονείς είναι λιγότερο ενημερωμένοι και ορισμένοι από αυτούς είτε δεν επιθυμούν πρόσθετες δεσμεύσεις είτε φοβούνται ότι το παιδί θα τραυματιστεί παίζοντας αθλήματα... Είναι κρίμα που σκέφτονται κατ' αυτόν τον τρόπο. Διαφορετικά, η άθληση για άτομα με αναπηρία είναι ελεύθερη και, κατά τη γνώμη μου, πολύ επωφελής τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική υγεία, και ασφαλώς για την κοινωνική ένταξη. Δε θα έλεγα ότι η συμμετοχή των γονέων είναι μεγαλύτερη από ό,τι για τα υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας. Υπάρχουν, βέβαια, εξαιρέσεις που σχετίζονται με συγκεκριμένες διαγνώσεις: για παράδειγμα, ο Jan πρέπει να συνοδεύεται από έναν από εμάς όταν πηγαίνει στις χειμερινές χιονοδρομικές κατασκηνώσεις ή σε εκτός έδρας αγώνες, αλλά όσο μεγαλώνει, αυτό πιθανότατα θα μειωθεί και ελπίζουμε ότι θα καταστεί προαιρετικό από τη σκοπιά μας. Στόχος είναι να καταστεί ανεξάρτητος σε όλα αυτά τα θέματα. Προπονείται τακτικά χωρίς εμάς.
Τι θα προσθέτατε ως γονέας παιδιού με ειδικές ανάγκες;
Να τα αντιμετωπίζετε ει δυνατόν λιγότερο ως έχοντες ειδικές ανάγκες και να τα εντάξετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες ανάλογα με την ηλικία και τις ικανότητές τους, ώστε να θεωρούν τους εαυτούς τους ως τέτοιους. Έτσι, θα αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως συνήθη παιδιά που κάνουν ορισμένα πράγματα «λίγο διαφορετικά», αλλά εξακολουθούν να τα κάνουν! Ο Jan κάνει ποδήλατο με τρεις ρόδες αντί για δύο· κολυμπά και βουτά όπως όλοι οι συνομήλικοί του, αλλά χρησιμοποιεί λιγότερο ή και καθόλου τα πόδια του· παίζει ποδόσφαιρο με την ομάδα, αλλά σουτάρει με το χέρι. «Μπορούμε να κάνουμε τα πάντα, απλά κάποια πράγματα τα κάνουμε λίγο διαφορετικά» —αν τα παιδιά αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους έτσι, και οι άλλοι θα τα αποδεχτούν με τον ίδιο τρόπο.
Ο Jan Štuka είναι 11χρονος μαθητής της Ε΄ δημοτικού από το Ζάγκρεμπ. Ήταν μέλος του κολυμβητικού συλλόγου Natator. Είναι μέλος της KKI Zagreb (καλαθοσφαίριση σε αναπηρικό αμαξίδιο) και της λέσχης Monoski Zagreb Ski για άτομα με αναπηρία, όπου προπονείται τακτικά στη χιονοδρομία αντοχής για άτομα με αναπηρία.
Η Jasmina Bogdanović έχει πτυχίο σχεδίου από το τμήμα Σχεδίου της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο Ζάγκρεμπ. Εργάστηκε σε διάφορες εταιρίες μάρκετινγκ επί 20 έτη. Επί του παρόντος εργάζεται με μερική απασχόληση και εξ αποστάσεως σε ένα μικρό στούντιο γραφιστικής, το οποίο της επιτρέπει να συνοδεύει τον Jan σε χιονοδρομικές κατασκηνώσεις και στα άλλα αθλητικά του εγχειρήματα. Είναι επίσης παθιασμένη ποδηλάτης και χρησιμοποιεί το ποδήλατο για όλες τις μετακινήσεις της.
Λιγοτερα
