Związek Harcerstwa Polskiego wśród finalistów Nagrody EKES-u dla Społeczeństwa Obywatelskiego w kategorii „Ukraina”

Największa polska organizacja pozaformalnej edukacji młodzieży, Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP), znalazła się w gronie finalistów Nagrody EKES-u dla Społeczeństwa Obywatelskiego 2022, która w tym roku przyznawana jest w dwóch kategoriach: wzmocnienie pozycji młodych ludzi i pomoc dla ukraińskich ofiar wojny. ZHP ubiega się o nagrodę w kategorii dotyczącej pomocy dla Ukrainy wraz z dwoma projektami z Rumunii i Hiszpanii. Trzech finalistów nagrody w kategorii „Młodzież” pochodzi z Włoch, Portugalii i Hiszpanii.

Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) otrzymał zgłoszenia dotyczące bardzo różnorodnych kreatywnych i ukierunkowanych projektów, pokazujących ogromny entuzjazm i motywację społeczeństwa obywatelskiego, jeśli chodzi o tworzenie lepszych możliwości dla młodzieży europejskiej oraz łagodzenie cierpień ukraińskiej ludności cywilnej dotkniętej wojną, tak by jej życie stało się łatwiejsze.

Sześciu finalistów wybrano spośród 106 zgłoszeń z 21 państw członkowskich: 60 w kategorii 1 (Młodzież) i 46 w kategorii 2 (Ukraina).

Ceremonia wręczenia nagród odbędzie się podczas sesji plenarnej EKES-u w Brukseli 15 grudnia, kiedy to ogłoszony zostanie ostateczny ranking. Łączna kwota nagrody w wysokości 60 tys. EUR zostanie podzielona między sześciu laureatów, po trzech w każdej kategorii. Pierwsza nagroda w każdej kategorii wyniesie 14 tys. EUR. Druga i trzecia – 8 tys. EUR.

Związek Harcerstwa Polskiego pomaga Ukrainkom i Ukraińcom od początku wojny. Wolontariusze ZHP byli obecni na przejściach granicznych, kierowali ludzi do miejsc schronienia, informowali ich, zbierali i transportowali darowizny oraz organizowali na granicy patrole osób potrafiących udzielać pierwszej pomocy.

Program ZHP dla Ukrainy był kierowany zwłaszcza do ukraińskich dzieci – zbierano zabawki, udzielano wsparcia psychologicznego i przygotowano wskazówki, jak rozmawiać z dziećmi w różnym wieku o wojnie. Dzieci z Ukrainy zostały również przyjęte i włączone do gromad i drużyn harcerskich.

ZHP ma nadzieję, że Nagroda dla Społeczeństwa Obywatelskiego pomoże mu dalej rozwijać program edukacyjny i kształcić kolejne pokolenie zaangażowanych obywateli.

Pozostałe dwa zwycięskie projekty w kategorii 2 (Ukraina) to, w porządku alfabetycznym:

• Asociatia SUS INIMA (Rumunia)

Organizacja pozarządowa SUS INIMA pomogła do tej pory ponad 21 tys. ukraińskich uchodźców. Bazując na swej normalnej działalności polegającej na oferowaniu wsparcia pacjentom chorym na raka, SUS INIMA opracowała szereg inicjatyw mających na celu pomoc Ukrainkom i Ukraińcom, począwszy od zajęć szkolnych, przez pomoc w znalezieniu pracy, po terapię i wsparcie psychologiczne. To z kolei umożliwiło ukraińskim rodzinom sprawną integrację ze społeczeństwem rumuńskim, ponieważ dało im poczucie przynależności i bezpieczeństwa – zarówno fizycznego, jak i psychicznego.

• Fundacja Villavecchia (Hiszpania)

Fundusz kryzysowy Jesteś w bezpiecznym miejscu, zarządzany przez Fundację Villavecchia, zapewnia opiekę młodym pacjentom chorym na raka i ich rodzicom. Ciężko chore ukraińskie dzieci zostały zabrane przez organizacje międzynarodowe z ogarniętego wojną kraju i przewiezione w bezpieczne miejsca, by mogły wznowić leczenie. Jednym z takich miejsc jest Barcelona, gdzie fundacja stara się zaoferować tym młodym ukraińskim pacjentom i ich rodzinom jak najlepszą jakość życia, zapewniając im kompleksową opiekę we wszystkich aspektach.

Trzy zwycięskie projekty w kategorii 1 (Młodzież) to, w porządku alfabetycznym:

• Associazione Agevolando (Włochy)

Stowarzyszenie działa na rzecz ochrony praw i dobrostanu dzieci i młodych dorosłych, którzy spędzili część lub całość dzieciństwa w rodzinach zastępczych lub w domach dziecka i którzy po osiągnięciu pełnoletności muszą stać się niezależni. Inicjatywa Care Leavers Network Italia to nieformalna ogólnokrajowa sieć młodych ludzi w wieku od 16 do 26 lat, którzy przebywali w pieczy zastępczej. Jej głównym celem jest tworzenie możliwości wymiany i uczenia się.

• Fundación Secretariado Gitano (Hiszpania)

Projekt tej fundacji zatytułowany Uczenie się przez działanie dotyczy problemu bezrobocia wśród młodych Romów w wieku od 16 do 30 lat. W ramach partnerstwa publiczno-prywatnego program łączy szkolenia teoretyczne i praktyczne w celu przełamania stereotypów i uprzedzeń wobec ludności romskiej w przedsiębiorstwach zaangażowanych w tę inicjatywę oraz zwalczania szerszego wykluczenia społecznego.

• Movimento Transformers (Portugalia)

Superpower School to program wolontariatu, w ramach którego mentorzy prowadzą cotygodniowe zajęcia dla uczniów zawodu, głównie dla dzieci i młodzieży zagrożonych wykluczeniem społecznym. Program umożliwia młodym ludziom odkrywanie ich talentów – w takich dziedzinach jak gotowanie, sztuki walki, fotografia i twórcze pisanie – oraz rozwijanie umiejętności, które pozwolą im stać się inicjatorami zmian i wykorzystać to, czego się nauczyli, aby pozytywnie przekształcić swoją społeczność.

Odnosząc się do nagrody, wiceprzewodniczący EKES-u ds. komunikacji Cillian Lohan powiedział: Tegoroczna Nagroda EKES-u dla Społeczeństwa Obywatelskiego to nagroda podwójna. Dzięki niej wyrażamy nasz podziw zarówno dla reakcji społeczeństwa obywatelskiego na wojnę w Ukrainie, jak i dla niezwykłych wysiłków podejmowanych w celu stworzenia lepszej przyszłości dla młodych ludzi w Europie i wraz z nimi. W zgłoszeniach, które otrzymaliśmy, zwrócono uwagę na wybitne prace prowadzone w takich dziedzinach jak edukacja, klimat, przedsiębiorczość, integracja społeczna i pomoc humanitarna.

EKES rozpoczął zbieranie zgłoszeń kandydatów do nagrody w czerwcu. W Europejskim Roku Młodzieży pierwsza kategoria nagrody EKES-u dotyczy młodych ludzi. Jej celem jest podkreślenie wkładu, jaki mogą oni wnieść w kształtowanie przyszłości Europy, gdy stworzy się im odpowiednie możliwości. W związku z bezprecedensową falą solidarności i współczucia przejawianych przez europejskie społeczeństwo obywatelskie wobec trudnej sytuacji ukraińskiej ludności, która zapłaciła i nadal płaci najwyższą cenę za rosyjską agresję, druga kategoria nagrody premiuje projekty mające na celu pomoc ludności cywilnej cierpiącej w wyniku wojny.

Nagroda, przyznawana w tym roku po raz trzynasty, nagradza projekty nienastawione na zysk realizowane przez osoby fizyczne, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i przedsiębiorstwa. Co roku wybierany jest inny temat powiązany z ważnym obszarem działalności EKES-u. Nagroda pieniężna i uznanie, jakie otrzymują, powinny pomóc zwycięzcom w zwiększeniu skali ich projektów i dalszym udzielaniu pomocy społeczności.

W 2021 r. nagroda została przyznana za projekty w dziedzinie klimatu promujące sprawiedliwą transformację. W 2020 r. EKES jednorazowo zastąpił Nagrodę dla Społeczeństwa Obywatelskiego Nagrodą za Solidarność Obywatelską poświęconą walce z COVID-19. Inne tematy poprzednich edycji obejmowały równouprawnienie płci, wzmocnienie pozycji kobiet, tożsamość europejską, dziedzictwo kulturowe oraz migrację.